Prosiect Hel Trysor, Hel Straeon – prosiect archaeoleg cymunedol sydd yn gweithio hefo grwpiau cymunedol i gynorthwyo i ddehongli casgliadau a dod a nhw’n agosach i’r gorffennol. Mae Hel Trysor yn brosiect partneriaeth rhwng Amgueddfa Cymru, Ffederasiwn Amgueddfeydd Cymru a’r Cynllun Henebion Cludadwy yng Nghymru (PAS Cymru), ac mae’n cael ei ariannu drwy Gronfa Treftadaeth y Loteri.
Mae BLAS, Pontio yn cyflwyno project arbennig sy’n cofnodi cymuned arbennig Hirael gyda chefnogaeth Storiel. Mae Gwion Aled Williams a’r ffotograffydd Iolo Penri wedi bod yn ymweld â Hirael sawl gwaith dros gyfnod o flwyddyn gan gael cipolwg o’r gymuned a’r unigolion sy’n byw yno. Bydd nawr cyfle i weld ffrwyth y gwaith o gofnodi cymuned Hirael mewn arddangosfa arbennig yn Storiel.
Mae arddangosfa fawr o waith Jac Jones, artist, darlunydd ac awdur yn Storiel yn addo bod yn ysbrydoledig ac yn syndod. Mae delweddau Jac yn wybyddus i filoedd o deuluoedd ar draws Cymru –y cymeriad Jac y Jwc a greodd ar gyfer cyfres llyfrau Sali Mali neu weithiau celf ar gyfer llyfrau plant clasurol gan T.Llew Jones fel Lleuad yn Olau ac Y Trysorfa i enwi ond rhai.
Roedd mortaria Rhufeinig yn fowlenni bas gydag ymyl crwm, tu mewn wedi'i fewnosod gyda graean i falu sawsiau a cheg arllwys lydan. Roedd gen i ddiddordeb mewn archwilio'r nodweddion hyn, nid ar gyfer ail-greu'r gwrthrychau gwreiddiol nac i gynhyrchu rhai defnyddiol, ond ar gyfer myfyrio ar ffurf a swyddogaeth.